Je hebt van die heerlijke dagen waar de zonneschijn ons stilletjes verwijst naar het feit dat spoedig we van jaargetijde gaan wisselen en wel van wintertijd naar lentetijd. Overal op de groene weiden in het plantsoen, maar ook op andere plekken in de stad Groningen, komen de voorjaarsbloemen omhoog en geven ons een waar kleurrijk schilderij. Tijd dus om een van de eerste langere fietstochten van dit jaar te maken. Vanuit de wijk Selwerd via het Plantsoen in zuidelijke richting kom je dan vrij snel op de Paterswoldseweg.
Voorbij het Stadspark, waar natuurlijk ook al de nodige bloemenpracht is te aanschouwen, kwamen we voorbij een van de locaties van Century, daar waar alleen occasions worden verkocht. In vroegere jaren gingen auto liefhebbende scholieren allerlei garages af om de voor die tijd glossy folders op te halen, zo ook bij de garages in de stad Groningen. Garages die in de binnenstad of toenmalige buitenwijken waren gevestigd. Wonende aan de Korreweg kwam ik altijd bij garage van Eerden langs waar in de showroom, van wat nu een Chinese supermarkt is, de mooiste auto’s stonden, ondermeer was men dealer van Vauxhall.
Garage Century was een van de garages die ik, samen met andere schoolvrienden, in de eerste helft van de jaren zestig van de vorige eeuw, ook aandeden om de jaarlijkse folder van de Volkswagen te halen. Hoewel de modellen niet veel veranderden, immers een kever bleef vaak gelijk het volgende jaar, bracht men toch jaarlijks een nieuwe folder uit. De garage was gevestigd in een pand gelegen op het einde van de Oosterstraat en de hoek van het Kattendiep. In de tweede helft van de jaren zestig verdwenen meer en meer garages uit het binnenstadbeeld om groter onderkomen te vinden op industrieterreinen of langs uitgaande wegen van de stad. Zo ook Century die in 1967 verhuisde naar het toen nieuwe pand aan de Paterswoldseweg. Men had ruim 10 jaar in de Oosterstraat een mooi onderkomen gehad in een pand dat vervolgens een andere invulling zou krijgen.
In november 1967 werd namelijk bekend gemaakt dat er het bowlingcentrum van N.V. Bowling er een plek zou krijgen in het beneden gedeelte van de voormalige garage Century. Er werd zelfs toen al een datum van opening gegeven, hoewel de verbouwing pas was begonnen. Het lag in de bedoeling op 29 maart 1968 de eerste bowlingballen te laten rollen. Men had een bowlingcentrum met tien banen, die automatisch zouden worden bediend, gepland. Elke baan kreeg een uitrolvlak van 19.20 meter en deze banen werden zo geprojecteerd dat de parallel kwamen te liggen met de looproute van de Oosterstraat.
Naar Amerikaans voorbeeld werden de banen ook uitgerust met scoreprojectoren, zodat elke aanwezige het verloop van de wedstrijd kon gaan volgen. En tijdens de perspresentatie van het toekomstige project waren er al enige lekker makertjes want tussen de ingang, die gepland werd aan het Kattendiep, werd een biertap gepland en ook een speciale uitgifte voor bowlingschoenen zodat toekomstige spelers niet hun eigen materiaal dienden aan te schaffen. Ook werd er een gril gepland met eetcounter en open café. Toen de plannen in 1967 bekend werden gemaakt waren er al twee van dergelijke bowlingcentrums in Scheveningen en Eindhoven. De exploitatie kwam in handen van Bowling N.V., die ook de andere twee centrums onder haar hoede had.
In het Bowlingcentrum, waar de afgelopen bijna 50 jaar, menigeen de ballen heeft laten rollen, werd zeven maanden voor de opening al aan personeelswerving gedaan om deze voor de opening intensief te kunnen trainen. Met ongeveer 25 medewerkers hoopte men het centrum in Groningen draaiende kunnen te houden. Het bedrijf, dat in eerste instantie geopend was van ’s morgens 10 tot ’s nachts 1 uur, werd in de eerste jaren geleid door de toen 34-jarige heer W. A. Paulussen die daarvoor assistent-bedrijfsleider van het bowlingcentrum in Eindhoven was.
Bowlen is een oude sport en vindt haar oorsprong in de Verenigde Staten waar het werd ontwikkeld uit het van oudsher Europese kegelen. Later werd het zogenaamde 9-pin bowlen ontwikkeld vanuit het kegelen en weer later werd er een 10de pin aan toegevoegd aan de 9 pins en zo ontstond het bowlen zoals we dat nog steeds kennen. Alleen was de baan heel anders en ook het materiaal waarmee werd gegooid was niet te vergeleken met wat er nu wordt gebruikt. Verschillen tussen kegelen en bowlen treden bijvoorbeeld ook naar voren als het gaat om de zwaarte van de ballen en de techniek waarop dezen worden geworpen terwijl ook het scoreschema anders is.
In de VS wordt het spel door miljoenen mensen gespeeld en ook in Nederland blijft het een populaire sport want naast de familiefeestjes, bedrijfsuitjes en andere gelegenheden om een baan te huren wordt het bowlingcentrum ook in wedstrijdverband gebruikt. Juist in de maand maart werden nog de noordelijke clubkampioenschappen gespeeld. Tijdens de perspresentatie in 1967 gaf men het al aan dat het in de bedoeling lag in Groningen een Noord Nederlandse bowlingvereniging op te richten, die zich te zijner tijd zou kunnen aansluiten bij de toen reeds bestaande Bowling en Kegel-Federatie. In april 1968 werd dan ook in Groningen een openingstoernooi gehouden. Bowlingbeoefenaars afkomstig uit verschillende landen kwamen een demonstratie geven. Op de deze site staan enkele interessante filmpjes die enigszins in de geschiedenis van het bowlen duiken.
Burgemeester Berger van Groningen opende op 29 maart 1968 met een worp van de zogenaamde ‘Gouden Bal’ het bowlingcentrum. Dit gebeurde nadat de heren Van der Rest, Jiskoot en Van Eek, respectievelijk directeur en president-commissaris van Bowling Nederland N.V. en voorzitter van de Nederlandse Bowling Federatie hun waardering hadden uitgesproken voor de zeer vlotte totstandkoming van het centrum.
De daarop volgende dag meldde het ´Dagblad van het Noorden´: ‘De heer Berger zei de opzet: ‘Vóór mij sport en achter mij ontspanning’, bijzonder geslaagd te vinden. Hij was verheugd dat twee belangrijke aanzetten voor die onmisbare leefbaarheid van de binnenstad — een prachtig sport, en ontspanningscentrum en dito voetgangersgebied perfect gerealiseerd waren. De opening trok veel belangstellenden. De wethouder van sportzaken, de heer W. Hendriks, toonde zijn portefeuille nog ten volle waard te zijn door — na een vluchtige oefening — een respectabel aantal kegels horizontaal te laten gaan. Vele anderen waagden zich voor het eerst aan de bowlingsport, waarbij men geassisteerd werd door leden van de Haagse Bowling Bond.’
Boven het bowlingcentrum op de begane grond met de ingang aan de Oosterstraat vestigde de IFA (International Food Association) in april 1968 een supermarkt. Op dat moment had men 800 filialen waarvan er 13 in Nederland waren gevestigd. Op een oppervlakte van 1000 m2 kwam er een voor die tijd moderne zelfbediening maar kon met er ook eten in een happetaria corner en voor een non food afdeling, met onder meer kampeerbenodigdheden. Later zaten er nog andere ondernemingen op de begane grond waaronder een filiaal van Scheer en Foppen en sinds december 2014 is er andermaal een supermarkt gevestigd, ditmaal een filiaal van het zeer succesvolle Jumboconcern.
Meer informatie over het Bowlingcentrum: klik hier
Bron: Hans Knot Foto’s: Hans Knot – FocusGroningen – Siebrand Wiegman