tekst: Hans Knot foto: Elles Berger
Andermaal een blik in het jaar 1967 waar toch vele herinneringen van naar boven zijn gekomen. Komend vanuit een Katholiek gezin werd je in die jaren veelvuldig geconfronteerd met radio- en televisie-uitzendingen van de KRO en uiteraard de inhoud van de Katholieke Volkskrant en de Katholieke Illustratie. Ieder jaar, sinds 1961, werd de Vastenactie gepromoot om zoveel mogelijk geld te mogen ontvangen op gironummer 5850 in Utrecht. We legden allemaal wat centjes bijeen voor de storting en namen bewust ook geen snoep in die periode.
De bisschoppelijke vastenactie was opgericht met als doel om naast de toen nog steeds de traditie van onthouding gedurende deze 40 dagen tijd ook een moderne vorm en invulling te geven aan de begrippen vasten en solidariteit met mensen in de ontwikkelingslanden, die het veel minder goed hebben dan wij. Naast het geven van geld werd er ook op andere manieren gespaard. Blikjes vol snoepgoed werden na Goede Vrijdag geopend om de tandarts Zeeven aan de Korreweg ook weer aan werk en dus geld te helpen.
Maar ik denk wel dat 1967 zo ongeveer het laatste jaar is geweest in Huize Knot dat deze vorm van vasten of onthouding werd beleefd. Immers de Bisschoppensynode had eerder dat jaar besloten de Vastenwetgeving op te heffen en elk Katholiek gezin zelf te laten beslissen al dan niet te vasten en de manier waarop vast te stellen. Voor de laatste keer ging halverwege de Vastenperiode op ‘Laetare Zondag’ de koekjestrommel even open om de daarop volgende weken weer gesloten te blijven.
En hoe zag de dinsdag er uit als het ging om het beluisteren van ‘De Nationale Popzender’ ofwel Hilversum 3 in oktober 1967? Het was de dag dat de VARA na het nieuws van 9 uur in de ochtend een aanvang nam met ‘NAR’ ofwel de Nederlandse Artiesten Revue op de plaat. Een programma van Coen Serré en Piet Wielinga. Heel leuk vond ikzelf het programma ‘Klink Klaar’ met Elles Berger, Joop Smits en Erik van Reijendam. Het spelletje ‘Geen Ja en geen Nee’ vierde jarenlang het gegeven een succesformule te zijn. Het duurde twee uur lang waarna ‘Zorro’ te beluisteren was, een programma voor de tieners dat niet veel later zou worden vervangen door Kees van Maasdam met zijn ‘Vrolijke Gevarieerde Visite’.
Het bleef de VARA de hele ‘dag’ met vervolgens ‘Ekpres’ en ‘Er jee em drie’ en het nooit vergeten ‘Mix’ met Herman Stok, U weet wel 120 minuten rijp en groen op alle toeren. Tja en dan komen de namen van Herman Stok en Kees van Maasdam in mijn geheugen terug naar een verhaal dat ik samen met Arno Weltens jaren geleden schreef op zoek naar de roots van de beide heren. Het artikel is terug te lezen in het online tijdschrift Soundscapes.
http://www.icce.rug.nl/~soundscapes/VOLUME03/Klankbord_van_de_JARO.shtml
In 1967 trokken men massaal naar de stembus om nieuwe Volksvertegenwoordigers te kiezen. Hoe stond toen de Top 5 van de landelijke partijen ervoor na de verkiezingen en de val van het kabinet Zijlstra? De Katholieke Volkspartij was met 42 zetels de winnaar. De PvdA haalde 37 en was er een verlies en wel van 8 zetels. VVD kwam op de derde plek met 17 gevolgd door respectievelijk de Anti Revolutionaire Partij met 15 en als vijfde de CHU (Christelijke Historische Unie) met 12 zetels. Er waren nog tal van andere partijen die aan de verkiezingen meededen en al dan niet zetels wonnen, partijen die grotendeels al lang tot het verleden horen: CPN, PSP, SGP, Boerenpartij, D66, GPV, De Noodraad, CDU, Landsbelangen, Liberale Volkspartij en de Partij voor Ongehuwden. De Partijen die geen zetel haalden waren tevens hun garantiesommen van f10.000 gulden, per partij, kwijt.
Op de woensdagen was het de NCRV dat ons probeerde te vermaken via Hilversum 3. Niet dat het echt lukte als het om mijn oren ging. Allereerst was er om 9 uur het programma ‘Zing, zing, zing!’ en dat onder de noemer ‘Zestig minuten lichte vocale muziekjes’. Om 10 uur werden nieuwe langspeelplaten voorgesteld in ‘Mengelmuze’. Waarachtig in de maand oktober 1967 om 11 uur op de woensdag tijd voor ‘Operetteklanken’. Daarna muziek uit alle windstreken in ‘Grenzeloos’ en om half 1 in de middag ‘Musical fragmenten’. Het leek wel of Radio 390 legaal was geworden. In dat station zat natuurlijk een heel duidelijke structuur en was het een lust om naar te luisteren, maar de opvulling die de NCRV aan Hilversum 3 dacht te moeten geven was niet normaal.
Gelukkig nam de AVRO het om 1 uur in de middag over met het AVRO’s Radio Journaal gevolgd door ‘Zet em op’ een vrolijk platenprogramma dat daarna weer werd gevolgd door ‘Arbeidsvitaminen´. Ja, in de middagprogrammering tussen 3 en 4 uur. Daarna was er tijd voor ´Popnonstop´ dat door de lokale afdelingen van de jongerengroep Minjon van Den Haag, Groningen, Kampen en Maastricht werd samengesteld. ‘De zingende bougie´ was de afsluiting voor de AVRO programmering en bestemd voor de automobilisten op de weg.
Even terug naar Minjon: In 1953 werd een jeugdafdeling van de AVRO radio, Minjon, opgericht, waar jongeren, onder professionele begeleiding, hun eigen radioprogramma konden maken, dat werd uitgezonden onder de titel 'Op De Jonge Golf'. Deze Miniatuur Jeugd Omroep Nederland was een initiatief van Herman Broekhuizen, die zich al met jeugdprogrammering bezighield. Samen met Lily Petersen presenteerde hij het programma 'Kleutertje Luister'. Wat hij bij de aanvang niet kon bevroeden, was dat het nogal padvinderachtige initiatief - dat in plaatselijke afdelingen was verdeeld, elk onder leiding van een 'consul' - waarbij vele honderden jongeren, die gefascineerd waren door het fenomeen 'radio', zich in de loop der jaren zouden aansluiten.
Op die manier was Minjon een fantastische kweekvijver voor de gehele Nederlandse publieke omroep. Bekende Minjonners zijn (waren): Eugenie Herlaar, Joop van Zijl, Hans van Zijl, Audrey van der Jagt, Klaasjan Hindriks, Will Simons, Theo Strengers, Joop Stokkermans, Donald de Marcas, Bram van Erkel, Eef Brouwers, Cees van Drongelen, Marga van Arnhem, Mireille Bekooy, Catherine Keyl, Koos Postema, Henk van Hoorn, Theo Stokkink, Paul Haenen, Theo Uittenbogaard, Rob Klaasman, Ad 's-Gravesande, Edvard Niessing, Michael Bakker en Ruud Bos. Leuk om daar tussen niet alleen weer een paar Groningers te zien maar ook Rob Klaasman, die zijn ervaringen verder benutte op Radio Dolfijn dat vanaf zee in 1966 actief werd en later werkte bij de VPRO en helaas veel te vroeg kwam te overlijden.
In de zomerperiode zal mijn ‘wekelijkse nostalgische column’ iedere twee weken verschijnen.