tekst: Hans Knot foto: Slade [door: AVRO - FTA001019437 016 con.png Beeld En Geluid Wiki - Gallerie: Toppop 1974, CC BY-SA 3.0 nl, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=17800246]
Laten we eens kijken wat ik zoal aan aantekeningen heb bewaard over de maand juni 1971 en dan niet alleen op het gebied van mijn geliefde radio maar ook over andere onderwerpen. Allereerst komt een korte notitie naar boven van 30 juni waarin staat te lezen dat Amerikaanse Senaat met algemene stemmen, dus met hamerslag, had besloten dat in de toenmalige toekomst de financiering van Radio Liberty en Radio Free Europe zou gaan geschieden via directe overheidsgelden. Voorheen was de financiering geschied door de CIA. Beide stations richtten zich in die tijd vooral op de toenmalige Oostbloklanden en vooral de Sovjet Unie. In ons land werd kortweg gesproken over de stations die als Radio Vrij Europa bekend stonden.
Op de laatste dag van juni was de VPRO actief met het programma ‘Pik-Nik’, gelijk aan de zomer van 1970. Via de televisie was er die avond aandacht via een live-uitzending vanuit Noord Holland onder de noemer ‘VPRO Campus’. Zo kregen we onder meer te zien wat de functie van water was voor velen van de inwoners. Tevens was een aflevering te zien van de serie ‘Bettie Boop’ en trad een aantal popgroepen live op in het programma. Eén van die groepen was het al vijf jaar actieve bandje ‘Slade’ uit Engeland dat op dat moment net op punt van doorbreken stond in ons land en vele hits zou gaan scoren.
Een paar dagen eerder, op zondag 27 juni, was er via de RONO, de Regionale Omroep Noord en Oost, in het sportprogramma het nodige te horen over de behandeling van de mensen van de pers door de bewaking tijdens de TT wedstrijden in Assen, die voor 130.000 razend enthousiaste toeschouwers werden verreden. Ver voor aanvang van de races waren er voor de journalisten van de schrijvende pers, de radio en de televisie de nodige voorzieningen getroffen en waren ze voorzien van een luxe persmap waarin tal van gegevens over de deelnemers in de diverse categorieën, maar ook de meest recente gegevens inzake de kwalificatie en gereden trainingstijden waren opgenomen. Dit leek op een zeer goed georganiseerde voorbereiding, zoals al vele jaren werd geroemd in journalistieke kringen.
Maar voorafgaand aan de wedstrijddag wensten technici van de NOS de nodige voorbereidingen te plegen in de commentaar cellen, zoals het aanleggen van de nodige lijnen en het plaatsen van de microfoons. Overijverige medewerkers van de TT vonden echter dat de heren technici geen toegang mochten krijgen daar ze geen beschikking hadden over een perskaart en slechts een NOS Dienstkaart konden tonen.
Weken van tevoren was er door de NOS een lijst van medewerkers ingediend voor het verkrijgen van toegang tot de faciliteiten waarbij de technici ook waren opgenomen. Starre houding van suppoosten leiden er die vrijdag toe dat er grote onrust ontstond onder het technische team of alles wel op tijd gereed zou zijn. In de avond werd er spoedoverleg gepleegd met de organisatie van de TT en kregen de technici alsnog de broodnodige perskaarten, die toegang tot de perstribune en cabines mogelijk maakten.
Ook de daarop volgende dag, zo bleek uit het commentaar op de RONO, was er het nodige aan ongeregeldheden waar te nemen omdat suppoosten bepaalde verslaggevers geen toegang wensten te geven. Onder meer de top verslaggever, op het gebied van de TT, Frans Henrichs, kon pas in het rennerskwartier na uitgebreid overleg met de circuitleiding.
Assen stond altijd vooral bekend – naast de TT – om de vele ongeregeldheden die in de nacht voorafgaand van de races in het hartje van de Drentse hoofdstad plaats vonden. In de ‘Nacht van Assen’ van 1971 vielen er vijf gewonden en de politieautoriteiten spraken van een rustigere nacht als die van 1970. Naast de gewonden vielen ook de nodige vernielingen te melden, waarbij onder meer grote schade werd aangericht aan een meubelzaak van de firma Zandbergen, een onderneming die het jaar ervoor ook al een schade van 25.000 gulden had geleden. Ook bleek de volgende ochtend een pand van de Algemene Bank Nederland dichtgetimmerd, nadat alle ruiten waren vernield. Op verzoek van de burgemeester van Assen waren ME ploegen uit Den Bosch, Nijmegen en Dordrecht ingehuurd ter ondersteuning van de politie. Na afloop werd vooral gesteld dat de betere radioverbindingen tussen de ME ploegen een voordeel was geweest ten opzichte van 1970.
Zijn de kosten van de telefoon zeer laag anno 2020, voorheen kwam met regelmaat het dure kostenaspect in de media voor, zoals ook eind juni 1971. Let wel, we hebben het over bijna een halve eeuw geleden. De P.T.T., totaal verantwoordelijke voor het telefoonverkeer, had van de toenmalige regering toestemming gekregen de prijzen voor abonnementen flink te verhogen, als ook de prijzen voor gesprekken die vanuit de telefooncellen werden gevoerd.
Lang niet iedereen was blij met deze toestemming hetgeen onder meer leidde tot het zenden van een protesttelegram vanuit de burelen van de Consumentenbond, die toen ook al volop actief bezig was te strijden voor eerlijkheid als het ging om de consument. In het telegram werd vermeld dat de tariefverhoging dermate hoog was, hetgeen nooit toegelaten zou worden aan welke andere ondernemer dan ook. Per 1 juli 1971 werden de volgende tarieven van kracht: Het telefoonabonnement werd f 19,50 per maand. Het voor het eerst een aansluiting wensen leverde een kostenplaatje van f 200,-- op terwijl bij verhuizing van een aansluiting f 50,00 diende te worden betaald.
Maar er was meer onrust in de laatste dagen van juni 1971 die ontstonden doordat de redactie van het NOS Journaal had besloten flitsen te vertonen van de toen nieuwe musical ‘Oh, Calcutta’, waarin onder meer beelden waren te zien van overwegend naakte personen. Direct na uitzending waren er tientallen verontwaardigde telefoontjes gepleegd naar de studio in Hilversum en honderden klachten zouden in de daarop volgende dagen per brief volgen. Het bestuur van de NOS riep vervolgens de staf van de programmadienst op het matje en kwam tot de conclusie dat het op de gebrachte manier van registreren van de musical in een nieuwsbericht ontoelaatbaar en onjuist was. De programmastaf bracht deze conclusie ter kennis aan de Journaalredactie.
Het was niet de enige keer dat de redactie van het Journaal op de vingers werd getikt. Zo was het bestuur tot de conclusie gekomen dat in een item over het afscheid in Eindhoven van directeur Philips. te veel reclame zou zijn gemaakt voor een nieuw product dat de onderneming spoedig op de markt wenste te brengen: de videorecorder.