tekst: Hans Knot
Er zijn van die vreemde zaken die gebeuren in mijn deel van het leven waar ik met de radio historie bezig ben. Alleen al over de vreemde ontmoetingen in de afgelopen 53 jaren, dat ik schrijvend actief ben, valt al een boek te schrijven. Daarbij nog de vele ontdekkingen die ik via research en vele interviews heb mogen beleven. In het jaar 2022 overkwam me wel iets heel vreemds. Ik ga daarvoor eerst terug naar het voorjaar.
Ik denk dat het medio april was dat ik werd benaderd door een niet bij echte naam te noemen persoon, die werkzaam is bij het Agentschap Telecom, een dienst die voorheen vooral bekend was als RCD, ofwel de Radio Controle Dienst. Deze dienst van de overheid hield zich vooral bezig met het opsporen van illegale radiostations, die vanaf land actief waren. Maar ook werden ze van overheidswege ingezet om het de toenmalige zeezenders moeilijk te maken, nadat in september 1974 de zogenaamde anti-zeezenderwet, wat trouwens slechts een aanvulling was op een bestaande wet, van kracht werd.
De persoon in kwestie, laten we hem Piet noemen, nam contact met mij op omdat hij in het bezit was van een groot aantal tapes. Hij had ze jaren geleden van een collega gekregen en ze hadden al die tijd bij hem in opslag gelegen en waren dus niet beluisterd. Reden was dat hij daarvoor niet de geschikte apparatuur had. Zijn vraag was of ik de mogelijk had duidelijkheid te krijgen wat er op de banden stond.
Door allerlei omstandigheden kwam het de daarop volgende maanden er niet toe elkaar te ontmoeten en uiteindelijk vond er begin september in Groningen de uitwisseling van de banden plaats. Kleine mini bandjes maar ook vele grote Revox tapes. Vanuit zijn auto verdwenen de banden in een verhuisdoos in de achterbak van onze auto. We hebben elkaar daarna gegroet en ik heb Piet toegezegd dat ik voor digitalisering zou gaan zorgen.
Eén van de oud medewerkers van de ziekenomroep Studio 73, waar ikzelf ook jarenlang actief was, heb ik bereid gevonden zich met deze digitalisering klus bezig te houden. Wel nam ik voor die tijd een aantal foto’s van de betreffende dozen, die om de tapes heen waren. Ik wist bij voorbaat dat het een verrassing zou zijn. Zo waren er een paar kleine bandjes bij waarin opnamen waren gemaakt, ongetwijfeld door de toenmalige opsporingsdienst, van Radio de Vrije Keyzer. Dit station was destijds in Amsterdam onder meer actief tijdens de inhuldiging van koningin Beatrix en dit station hield zich vooral bezig met de krakerssituatie in de hoofdstad maar ook met verslaggeving inzake de politieverplaatsingen en de rellen tijdens de inhuldigingsdag.
Maar de grote banden bracht nog veel meer verbazing want toen ik de aantekeningen op de dozen zag ging mijn herinnering meteen terug naar 1979. De inbeslagname van het zendschip van Radio Mi Amigo 272, dat programma’s verzorgde vanaf de MV Magdalena. Een zendschip dat een zeer onbekwame bemanning aan boord had en waarvan binnen een paar weken de uitzendingen al tot een einde kwamen doordat het schip van haar ankerketting brak en uiteindelijk op drift tot stilstand kwam op de zogenaamde Aardappelbult.
Deze zandbank bevond zich in nationale wateren en dus werd het mogelijk voor elk sleepbedrijf geld te verdienen op basis van ‘no cure no pay’. Het was Geert Theunisse uit het Zeeuwse Dintelsas die de MV Magdalena op sleep wist binnen te slepen. De overheid had de dienst Rijkspolitie ter Water ingeschakeld als ook beambten van de Radio Controle Dienst. Deze ambtenaren van deze laatste dienst namen zenderonderdelen, de inhoud van de studio’s als ook diverse banden in beslag.
Die banden waren vooral door kok en technicus Kees Borell opgenomen om dienst te doen als zogenaamde stormbanden, ofwel dat ze konden worden ingezet bij dermate stormachtig weer dat het presenteren van normale programma’s niet mogelijk was.
Ik was stomverbaasd dat deze destijds in beslag genomen banden, bijna 43 jaar nadat ze in beslag waren genomen, alsnog boven water kwamen en in het archief van de Stichting Media Communicatie belandden. Wim de Groot was eveneens verbaasd dat dit na zovele jaren weer boven water was gekomen. Hij vertelde ook dat de banden niet alleen als stormtapes werden gebruikt maar ook in de nachtelijke uren werden gebruikt voor uitzending via de 272. Andermaal een vreemde herinnering om te koesteren.