tekst: André van Os
Iedereen viel over Bert Bakker heen, destijds mediawoordvoerder van D66, later burgemeester van Hilversum. Hij opperde in 2001 het bescheiden idee één publieke tv-zender reclamevrij te maken en in ieder geval de kinderprogramma’s te bevrijden van de STER. De NOS was tegen, inclusief nota bene de toenmalige Zappelin-chef Cathy Spierenburg, die hier een kans had de grote schare Ketnet vluchtelingen terug te winnen. Spierenburg verkeerde in gezelschap van onder meer Jan Blokker, Rick van der Ploeg en zelfs de redactie van Spreek’buis. Hun heiligverklaring van de STER was nogal ouderwets: de publieke commercie is altijd gebruikt om commerciële tv te voorkomen of de loef af te steken. Da’s nooit gelukt.
BERT BAKKER
[Sebastiaan ter Burg from Utrecht, The Netherlandsderivative work: Huhbakker (talk) - Bert_Bakker_(1).jpg, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=11226759]
De STER werd op 25 augustus 1965 in Den Haag opgericht door minister Maarten Vrolijk van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk werk. Doelstelling: ‘het, tegen betaling in opdracht van derden, doen van reclame-uitzendingen door middel van radio en televisie’. Zendtijd: maximaal 24 minuten per zender per dag. De eerste tv-commercial -die het lezen van kranten aanprees (zie Blokker)- werd uitgezonden op 2 januari 1967 en de eerste radiocommercial- voor het kruideniersbedrijf De Gruyter- op 1 maart 1968. Volgens het boek ‘Omroep in Nederland’ was de introductie overigens net andersom (radioreclame in ‘67, tv-reclame vanaf ‘68). De STER was het publieke antwoord op Veronica, het REM-eiland en later de gegadigden voor het maken van commerciële tv (waaronder Televizier en TROS).
In 1989 dwong Europese regelgeving Nederland als een van de laatste landen in Europa tot het toestaan van commerciële tv. Het eerste antwoord van de regering was een verruiming van het reclameregime. Het ‘STER-wetje’ maakte ook ‘natuurlijke onderbrekingen’ in bepaalde programma’s mogelijk. Meer dan tien jaar later kwam er eindelijk eens een aardig idee uit de Kamer, maar Hilversum kwam niet verder dan wat gesteggel over de miljoenen. Bakkers plan zou 70 miljoen kosten. Nietes! 150 miljoen! En zo was weer een kans verkeken om de toen nog actieve Loekie de Leeuw naar de mestvaalt der historie te verwijzen.
