tekst: André van Os
De radio bestaat 100 jaar en in de loop van die eeuw zijn er verschillende initiatieven geweest tegen de overlast die het medium zou veroorzaken. We hebben het dan niet over de Radio Controle Dienst (RCD) tegen illegale radiopiraten, maar over comité's en wetgeving gericht op geluidsoverlast. Eén van de grappigste is de ACRO, hoewel ik daar niet meer over heb kunnen vinden dan dit stukje in het katholiek dagblad De Tijd van 18 april 1929:
Uit: Archief NAG (https://acoustics.mpiwg-berlin.mpg.de/sets/collections/dutch-acoustical-society?page=0) CC BY-SA 3.0 DE, Max Plank Institute for the History of Science
"Als gevolg van den onlangs in verschillende dagbladen verschenen oproep inzake "Radioleed" en van de vele daarop ingekomen betuigingen van sympathie, werd een dezer dagen een vergadering gehouden van hen, die in dezen van hun instemming hadden doen blijken. Na ampele bespreking werd daar tenslotte overgegaan tot oprichting van het "Amsterdamsch Comité tot bestrijding van Radio-Overlast" (A.C.R.O.), bestaande uit vijf leden.
Het comité stelt zich als allereerste doel: te komen tot een verbod van het ("hinderlijk"?) doen spelen van radio-toestellen in de buitenlucht of met geopende ramen en deuren, doch zal zich bovendien ernstig bezighouden met de vraag, of, en zoo ja, hoe ook aan het nog steeds toenemende euvel van radio- en anderen muziekhinder binnenshuis paal en perk gesteld zal kunnen worden. Meerdere bewijzen van instemming en aanmeldingen tot het lidmaatschap zullen alsnog worden ingewacht aan het adres van het comitélid: J. Brink, N. Amstellaan 139" (toen net opgeleverd, zou deze laan na de Tweede Wereldoorlog worden omgedoopt in Churchilllaan).
Al in december van dat jaar 1929 lijkt er resultaat te worden geboekt door de ACRO. Het Haarlemsch Dagblad meldt dat men in Amsterdam werkt aan een nieuwe gemeente-verordening waarbij het veroorzaken van "muzikale overlast" door middel van muziek- of radiotoestellen strafbaar wordt gemaakt.
Uit: Archief NAG (https://acoustics.mpiwg-berlin.mpg.de/sets/collections/dutch-acoustical-society?page=0) CC BY-SA 3.0 DE, Max Plank Institute for the History of Science
In 1934 wordt een 'geluidstichting' opgericht, waarin onder meer de ANWB en de KLM participeren, om geluidsoverlast in de breedste zin van het woord aan te pakken: bij bouwwerkzaamheden, in het verkeer, maar ook hier is er aandacht voor de overlast van de radio. De Geluidstichting wordt in 1962 het Nederlands Akoestisch Genootschap (NAG).
Een soortgelijk verbod als in 1929 zou opnieuw in 2006 worden geopperd in de Amsterdamse gemeenteraad, ditmaal in de strijd tegen radio's van bouwvakkers die te hard zouden staan. Tegen die tijd werd het geen radioleed meer genoemd maar 'milieuoverlast'. Het voorstel haalde het overigens niet, maar gaf nog eens aan dat het vraagstuk sinds de introductie van de radio nooit meer is weggeweest.
Foto geheel boven: Lezen met de radio aan, 1929
