tekst: Hans Knot
Sinds 2017 worden met regelmaat op de financiële pagina’s van kranten tal van overnames gemeld, waarbij warenhuisconcerns niet worden gespaard. Wie had ooit verwacht dat naast overnames ook bedrijven totaal of gedeeltelijk uit het straatbeeld zouden verdwijnen? Er zijn ook bedrijven bij die een groot aantal winkels hebben gesloten en het beter vinden alleen nog winkels te hebben in winkelcentra in de buitenwijken van de betreffende stad. Maar hoe zat dit eigenlijk in 1968? Daarvoor neem ik je mee naar begin oktober van dat jaar.
Door middel van een aandelenruil werd Bijenkorf Beheer eigenaresse van het warenhuisconcern Galeries Modernes. Behalve in Groningen exploiteerde Galerie Modernes ook zaken in Amsterdam, Rotterdam-centrum en Rotterdam-Hoogvliet, Rijswijk, Utrecht, Arnhem, Enkhuizen en Gorinchem. De Galeries Modernes waren enkele jaren eerder (1961) in Belgische handen gekomen op een moment dat de Belgische grootwinkelbedrijven trachtten om vaste voet op de Nederlandse markt te krijgen.
Die pogingen waren echter niet erg succesvol, zodat Grand Bazar van Antwerpen, die de eigenaresse was van het warenhuisconcern Galeries Modernes, op zoek ging naar een koper. Bijenkorf Beheer zag hierin een mogelijkheid om haar positie in de detailhandel belangrijk te versterken. Het Bijenkorf-Hema-concern ging vervolgens samen met de vestigingen van Galeries Modernes beschikken over 75 verkoopmagazijnen en winkelbedrijven.
Destijds werden door het Bijenkorfconcern gen omzetcijfers bekend gemaakt maar in de berichtgeving op de financiële pagina’s werd aangenomen dat het rond de 800 miljoen gulden paar jaar was. Let wel we hebben het over het jaar 1968. Voor de overname van Galeries Modern werkte bij deze onderneming 1400 personen en na de fusie met Bijenkorf-Hema kwam het totaal aan werknemers rond de 10.000 te liggen.
Het kwam daarmee op een tweede plaats te staan als het om warenhuisconcerns ging. Vroom en Dreesmann stond stijf bovenaan de lijst met een dubbele omzet en bijna 20.000 medewerkers. Aan de voormalige Belgische eigenaar van Galeries Modernes werd destijds betaald in aandelen, waarbij een bedrag van 16 miljoen gulden werd genoemd. Aandelen, zo werd gemeld, die niet mochten worden verhandeld om direct in contanten te kunnen omzetten.
Het was de bedoeling de exploitatie van Galeries Modernes voort te zetten binnen het Bijenkorf-HEMAconcern. Het werd als een uitbreiding gezien van de artikelen die werden verkocht en de overname had als extra aantrekkelijkheid dat binnen de winkels van Galeries Modernes ook supermarkten waren. Toch bleken bepaalde filialen niet rendabel en werden er in 1970 al drie winkels gesloten, terwijl ook filialen werden omgebouwd tot HEMA of Bijenkorf. Uiteindelijk werd in 1984 de allerlaatste vestiging van Galeries Modernes in ons land gesloten.