Groningen van toen: Galeries modernes

In de jaren zeventig van de vorige eeuw was het een feest een aantal warenhuizen te kunnen bezoeken. Zo hadden we in Groningen onder meer Vroom en Dreesmann, de HEMA en Galeries Modernes. Laatst genoemde was gevestigd aan de Vismarkt en maakte op mij persoonlijk indruk door het roltrappensysteem, dat ik vaak betrad om naar boven en beneden te gaan. Galeries Modernes was destijds onderdeel van het Bijenkorf concern, en producten die werden verkocht waren in de goedkopere sector dan die in de Bijenkorf verkrijgbaar waren.

De Bijenkorf een onderneming die onder eigen naam destijds niet bekend was bij de Stadjers, zoals de inwoners van de stad Groningen vaak worden genoemd. KBB, de moedermaatschappij achter de Bijenkorf, had het warenhuisketen in 1968 overgenomen. De historie van Galeries Modernes gaat terug tot 1871, toen de Franse koopman Zephyrin Couvreur zijn eerste Grand Bazar Français opende aan de Hoogstraat in Rotterdam. Ten tijde van de overname door KBB in 1968 liepen de zaken binnen het concern niet goed en werd besloten tot reorganisatie om te voorkomen dat het bedrijf in bijvoorbeeld Amerikaanse of Duitse handen terecht zou komen. Dit betekende onder meer dat er gesaneerd diende te worden.

Wikipedia geeft het volgende stukje geschiedenis bloot inzake de vestiging in de Martinistad Groningen: ‘Grand Bazar Français, of de Franse Bazar, was in 1904 het eerste warenhuis in de stad Groningen. Het werd door Couvreur & Tanchette gevestigd aan de Vismarkt 27, nadat het vanaf 1898 in kleinere vorm eerst gevestigd was aan de Herestraat E 30. Na het faillissement van de Grand Bazar in 1934 werd hier in november 1936 het warenhuis T.A.N.T.E. geopend. De CV Tweede Algemeene Nederlandsche Tentoonstelling huurde het pand van de Grand Bazar Français Nouvelles Galeries. Het gebouw ging in mei 1939 in vlammen op. Mede door de Tweede Wereldoorlog werd pas in 1954 op dezelfde plaats een nieuw pand van Galeries Modernes gebouwd naar tekeningen van architect Frans Klein.

In de reorganisatiegolf, die volgde na de overname door Bijenkorfconcern, werd besloten de Groninger vestiging van Galeries Modernes te sluiten. En zo kon het gebeuren dat, na de nodige veranderingen binnen dit filiaal, er op 12 januari 1974 nog een keer de deuren open gingen van het pand aan de Vismarkt en de overgebleven 35 medewerkers hun werkplek opzochten om de klanten nog een dag te kunnen helpen. De directie van de KBB vond dat het filiaal niet meer aan de normen van het moederbedrijf voldeed en dus diende de deur op slot te gaan.

 

[klik om te vergroten]

Op 12 september 1970 werd aan alle 85 toenmalige medewerkers van het filiaal in Groningen al bekend gemaakt dat er eerst flink diende te worden gesneden in het aantal medewerkers, waarna ook de sluiting werd aangekondigd. Het mooie pand aan de Vismarkt was trouwens geen eigendom van de moederonderneming achter de Bijenkorf maar van het Philips-pensioenfonds. Een woordvoerder meldde dat men al tijden bezig was te onderhandelen met andere kandidaten tot overname van het pand. Contractueel zat Galeries Modernes tot september 1974 vast aan het huurcontract maar er bleek een oplossing voor de deur te staan.

De gemeente Groningen had een optie genomen tot huur van dit pand en wel om de Openbare Bibliotheek aldaar onder te brengen. Van de vestiging aan het Kwinkenplein kon worden gesteld dat men eruit was gegroeid en inderdaad kwam de Openbare Bibliotheek tot in de jaren negentig van de vorige eeuw in het voormalige pand van de Galeries.

Op de laatste dag van opening bleek dat de bezoekers genoegen dienden te nemen met de restanten want in de voorafgegane week waren de meeste artikelen al met grote kortingen uit de schappen verdwenen. De laatste dag was het vooral textiel dat nog voorradig was en voor de helft van de originele prijs de winkel uit ging.

De meeste van de 85 personeelsleden vonden elders een baan, onder meer bij de HEMA of binnen het concern van de Bijenkorf. Voor diegene die geen baan kreeg was er een mooie afvloeiing regeling getroffen en werd men, in de ogen van de directie, optimaal gedurende een aantal jaren bijgestaan. In andere steden bleef Galeries Modernes nog jaren bestaan maar uiteindelijk kwam in 1984 er een einde aan de onderneming.