tekst: Hans Knot op de foto: Ton Vogt (Hans Knot)
Gelijk aan de laatste twee zaterdagen ga ik met je terug naar de laatste week van mei 1971 en al bladerend door een map met knipsels schiet ik in een grote lachbui want wat was die tijd toch mooi. Ikzelf was in mijn 22ste levensjaar en was al nauw betrokken bij het schrijven voor het blad Pirate Radio News. In de weken na de aanslag op het zendschip van Radio Noordzee verdiepte ik mij meer en meer in de door mij verzamelde krantenartikelen over radio en de diverse tijdschriften die er over dit onderwerp, vaak op gestencilde blaadjes, in de loop der jaren waren verschenen.
Dit leidde tot een soort van scriptie die als titel: ‘The fight for free radio’ meekreeg. Die werd als bijlage meegestuurd met een van de edities van Pirate Radio News (PRN) en vervolgens werd ik benaderd om een vergadering van de redactie van het tijdschrift in Amsterdam bij te wonen, ten huize van Wim Herrebrugh. Verdere aanwezigen waren Dick van Schenk Brill, die samen met Wim aan de oprichting van Pirate Radio News in 1968 had gestaan, en Jacob Kokje.
Wim en Dick gaven beiden tijdens deze vergadering aan minder tijd te kunnen steken in redactie van het tijdschrift en mij het voorstel deden de eindredactie van PRN te gaan doen. Ik vroeg bedenktijd want ik had, naast mijn werk bij het EGD te Groningen, nog een behoorlijke taak binnen de ziekenomroep Halte Lijn 4 van het RKZ te Groningen en binnen de omroep van het toenmalige sanatorium Beatrixoord te Haren.
Uiteindelijk heb ik toegestemd en gingen Jacob en ik niet alleen inhoudelijk het blad vullen maar werd er ook volop gewerkt aan het veranderen van de lay-out en het drukproces naar offset. Maar bovenstaand was niet de reden tot de grote lachbui, dat had meer te maken met een berichtje dat wij hadden gemaakt in PRN dat later ook uitgebreid op de voorpagina van de regionale krant, het Nieuwsblad van het Noorden, was te lezen.
Op 27 mei 1971 wist de redactie van deze krant te melden dat er volgens de programmamakers van de RONO, de Regionale Omroep Noord en Oost, er een piratenzender op de Waddenzee zou komen. ‘Een piratenzender dat zal gaan uitzenden volgens de formule van Radio Nordsee zou, als de berichten hieromtrent juist zijn, momenteel ergens in Nederland afgebouwd worden. Volgens de berichten is het de bedoeling dat het zendschip ergens boven de Waddeneilanden gaat liggen. Het zal zich vooral op het Noorden en Oosten van ons land gaan richten. De naam zou Radio Enterprise zijn’.
De journalist van het Nieuwsblad van het Noorden had dus wel geluisterd maar niet de juiste aantekeningen gemaakt want de naam van het schip zou Enterprise zijn, terwijl een andere naam als toekomstige naam voor het radiostation werd genoemd in het programma van de RONO. Men ging verder met: ‘Volgens de inlichtingen die men had ontvangen zou de opzet voor tachtig procent rond zijn. In Groningen zou een proefstudio zijn ingericht en als financier werd ondermeer Danlon uit Emmen genoemd. De directie van dit bedrijf zegt echter van niets te weten.’
Een woordvoerder van Danlon daarover: “Misschien worden we wel genoemd omdat we wel eens adverteren via Radio Veronica, maar er is ons niets bekend van een dergelijk schip. We zijn dan ook door niemand benaderd.” En aangezien het Nieuwsblad van het Noorden binnen de Gemeenschappelijke Persdienst actief was en het stukje op de voorpagina een plek had gevonden werd het door een aantal andere lokale en regionale kranten overgenomen.
Slechts een dag later, op vrijdag 28 mei 1971, meldde het Nieuwsblad van het Noorden, andermaal op de voorpagina, dat de RONO er was in gevlogen en zelfs de toenmalige premier De Jong. Men zou, aldus de krant, slachtoffer zijn geworden van een grap van twee Groninger deejays. In een Groninger bar hadden ze opnamen laten horen van het toekomstige station aan een van de medewerkers van de RONO die in zijn enthousiasme het bericht zo fantastisch vond dat hij het, zonder op waarheid te checken, de ether in stuurde.
Men ging bij de regionale omroep nog een stapje verder door een reactie te vragen in Den Haag en wel aan de demissionaire premier de Jong. In de daaraan voorafgaande week had een aantal berichten gestaan in diverse kranten inzake de plannen tot maatregelen tegen de zeezenders. De Jong reageerde dan ook met een verklaring weinig mogelijkheden te zien voor etherpiraten, aangezien het demissionaire kabinet had besloten het Verdrag van Straatsburg aan de Staten-Generaal ter ratificatie voor te leggen. Een nog niet genomen aanpassing van de Telefoon- en Telegraafwet stond slechts nog maatregelen tegen de zeezenders in de weg.
Maar waar zat nu de grap? Twee Groninger programmamakers van de ziekenomroep hadden in een bar de radiomaker van de RONO, die vaker in die uitbating kwam, over de plannen verteld. Ze hadden deze eerder verzonnen in de studio van de ziekenomroep en hem in de kroeg de ‘ins en outs’ verteld over het project, waarvoor ze benaderd waren om deejay te worden. Ook vertelden ze hem dat het schip in de Duitse Bocht voor anker zou gaan en dat naast Danlon de tabaksfirma Niemeijer als financier was aangetrokken.
Namen van programmamakers waren er ook volop: Hans Manspijk (Hans Spijkerman), Rudie Drent (Rudi van den Hende), Reinier de Vos (Egbert Knot), Rob Slager (Rob Bakker), Ton Vogt (Hans Knot) en verder de Duitse programmamakers Dieter Meuling, Horst Olofsen en Rein Horner. Deze drie laatsten waren niet bestaande personen. Trouwens ook de naam van het schip en de naam van het toekomstige radiostation, Radio Angelina, bestonden niet maar waren verzonnen. Nepnieuws zouden we het nu noemen, toen werd het naar buiten gebracht om de geloofwaardigheid van de programmamaker van de RONO te testen. Trouwens één van voornoemde personen kreeg een mooie en langdurig loopbaan als technicus bij de RONO (later RTV Noord), te weten Rob Bakker en een andere was in 1999 als Ton Vogt te horen op de zeezender Ofshore 98. En dat was nog maar het begin van de diversiteit aan activiteiten op radiogebied van Hans Knot.
