tekst: Hans Knot foto: Boekenweek 1953 [Van Duinen/Anefo]
Ook in 2020 andermaal een Boekenweek, een achtdaagse periode waarin het boek centraal staat. Een Boekenweek werd trouwens voor het eerst in 1932 georganiseerd. Mijn vrouw en ik verheugen ons altijd op die eerste dag om uitgebreid de tijd te nemen om bij onze favoriete boekhandel in Groningen een blik te werpen op het aanbod dat nieuw op de markt is en tevens hier en daar nog een boek in onze boodschappenmandjes te laten glijden dat al eerder is uitgekomen.
Van der Velde aan het A-Kerkhof in Groningen is voor ons de ultieme boekwinkel met kundig personeel, dat warmte uitstraalt voor het boek maar zeker ook voor de klant. Als zogenaamde veellezers komen wij er vaak en gaan er nooit met lege handen weg. Zo ook niet aan het begin van de Boekenweek 2020, waarbij we beiden een diversiteit aan boeken uitzochten.
De bovenverdieping bij boekhandel van der Velde is deels ingericht voor reisboeken, wetenschappelijke literatuur, anderstalige boeken maar ook een aparte hoek voor geschiedenisboeken. Eén van de boeken waar mijn ogen op vielen was ‘Meer Nostalgie’, geschreven door mevrouw G.T. Rovers. Op de voorkant van het boek wordt vermeld dat het een uitgave is van ‘Historisch Karakter’. Prachtig mooi uitgevoerd met vele niet eerder geziene foto’s dacht ik dat het een perfecte aanvulling kon zijn op mijn collectie boeken over de periode 1950-1990 en dus besloot ik een exemplaar mee te nemen.
Enthousiast begon ik op zondag aan dit 148 pagina’s dikke boekwerk, gedrukt op mooi stevig papier. Iedere column is niet langer dan 1 pagina en telkens voorzien van een naastliggende fotopagina. De niet genummerde pagina 148 is tenslotte door G.T. Rovers gevuld met een dankwoord. Ze heeft het over geweldige samenwerking en dat iedere column, die ze geschreven had, gelezen werd en waar nodig gecorrigeerd werd door de hoofdredacteur van TROS Kompas, Edger Hamer. Verderop in het dankwoord bedankt ze Rob van Rossum, die alle teksten vakkundig door heeft geplozen. Je denkt dan dat dit historische boekwerk staat als een huis. Maar wat een teleurstelling.
Ik wil dit graag illustratief belichten via de inhoud van drie columns, die ik in het boek aantrof. Op pagina 79 gaat het over de opkomst van de videorecorder, die inmiddels ook al weer lang uit de winkels is verdwenen en dus duidelijk nostalgisch is geworden. Ze vermeldt de opkomst van de Sony U-Matic in 1971 (De VO 1600) en stelt dat door de torenhoge prijs deze machine vooral door de semiprofessionele markt werd gebruikt. De U-Matic was echter totaal niet voor huiselijk gebruikt gefabriceerd maar voor de professionele markt. Daarna stelt Govers dat in de decennia erna er een ware videorecorder oorlog uitbrak. Decennia zijn nog altijd meerdere tientallen jaren. Echter kwamen de door haar bedoelde merken en types allemaal in de jaren zeventig van de vorige eeuw op de markt. De Betamax in 1975, de JVC VHS in 1976 en de Philips V2000 in 1979.
Pagina 85 dan maar, de eerste Nederlandse Hitparade. Als het tot Veronica komt dan heeft de schrijfster het over 1965 en de Nederlandse Hitparade, die volgens haar in 1966 werd omgedoopt tot de Top 40. Vanaf de eerste week van 1965 is er al sprake van een Top 40 als ondertitel. In een eerdere periode had Joost de Draaijer wel een eigen hitlijstje onder de noemer ‘Voorlopig Nederlands Platen Elftal’. Ook stelt de auteur dat het ging om de piratenzender Veronica. Duidelijk dient te zijn dat Veronica als zeezender geen enkele wetgeving heeft overtreden en er dus ook geen sprake van het woord ‘piratenzender’ kan zijn. Tevens stelt ze dat in 1966 de Alarmschijf werd toegevoegd evenals de Tipparade. Andermaal een misser want de eerste Alarmschijf werd uitgezonden op 1 november 1969 terwijl de allereerste Tipparade van dezelfde datum was in de presentatie van Rob Out.
Tenslotte heb ik de column ‘Anti-Veronica wet’ gekozen om deels te belichten. Het gaat over de opkomst en neergang van de Nederlandse zeezenders. Ten eerste was het geen anti-Veronica wet. Maar een wijziging in de Nederlandse wetgeving, die de geschiedenis is ingegaan als de anti-zeezenderwet. Volgens de auteur werd de Borkum Riff van Veronica vanaf 1964 door de Norderney vervangen, omdat het eerste schip te klein werd bevonden. Klaarblijkelijk is er te snel gesurft op internet bij het schrijven van het boekwerk want het was vanaf november 1964.
Rovers meldt verder dat in 1965 met het Verdrag van Straatsburg een wet werd aangenomen die het illegaal uitzenden vanaf zee verbood. Totdat in september 1974 de wetswijziging via aankondiging in de Staatscourant was afgekondigd was er sprake van eventueel illegaal uitzenden. Het Verdrag van Straatsburg was geen wet, daarvoor dienden alle regeringen van landen, die het Verdrag hadden ondertekend, hun eigen wetgeving aan te passen. Volgens de auteur ontsprongen in 1965 Radio Veronica en Radio Noordzee de dans omdat er binnen de politiek in Nederland verdeeldheid was over het eventueel invoeren van een wetswijziging. Wel Radio Noordzee begon in februari 1970 onder de naam RNI pas haar uitzendingen.
Zoals al door mij gesteld een prachtig uitgevoerd boekwerk met vele niet eerder vertoonde foto’s, maar betreffende de betrouwbaarheid en nauwkeurigheid van de teksten dienen grote vraagtekens te worden gezet.