Er zijn van die jeugdherinneringen die het beste kunnen worden geplaatst in de categorie ondeugend. In de eerste helft van de jaren zestig van de vorige eeuw, toen de middelbare school werd bezocht, gelegen aan de noordkant van de binnenstad van Groningen, ging een groep jongens tussen de middag gezamenlijk naar een sigarenwinkel op de hoek van de Oude Kijk in ’t Jatsstraat en de Visserstraat. Daar werd dan een baal shag gehaald.
Dan heb ik het niet over een pakje van 50 gram maar een pond tabak. Werd gezamenlijk betaald, eveneens als een voorraad pakjes vloei. Daarna werd de inhoud eerlijk verdeeld en in plastic zakjes gedaan en werd het eerste rookgenot ervaren, hoewel we daar al lang anders over denken. Thuis mocht men deze dwaling natuurlijk niet weten en dus werd het pakje goed verstopt om de volgende dag weer mee richting school te nemen.
Hadden we een lange pauze dan gingen we vanuit de Violenstraat, waar de school was gehuisvest, naar de binnenstad. Jongens in de leeftijd van 15 jaar maakten onderling al de nodige grapjes over de meiden in de klas. Bepaalde prikkelingen kwamen naar boven en een van de jongens wees ons op een advertentie in een lokale krant waarin gummiwaren tegen redelijke prijs en garantie werden aangeboden. Te koop in een winkeltje aan de Kleine Kromme Elleboog in Groningen.
Decennia later kan iedereen hierom lachen, maar destijds was het kopen van gummiwaren uniek te noemen. Het ging rechtstreeks in tegen de gewenste voortplanting die vooral heersers in de kerken wensten. Kopen bij de zelfbediening van gummiwaren, die vreemd genoeg in de groep ‘kapotjes’ werden genoemd, was er nog lang niet.
Niet in de supermarkt, niet bij de Kruidvat, Etos of ander grootketen. Nee slechts bij een paar winkeltjes en tevens deels van onder de toonbank. Maar toch, die schavuiten van onze school wisten in het winkeltje, dat bekend stond om de betrouwbare gummiwaren, exemplaren te kopen. Het was de tijd dat er gelukkig al sprake was van gemengde klassen en het leverde nogal wat hilariteit op dat een paar van de vrouwelijke klasgenoten op de hoogte gesteld werd van onze aanwinsten. Eerlijk gezegd zonder verdere bedoelingen bij de meesten van ons.
En dan te bedenken dat de jongeren, die Katholiek waren opgevoed, ook nog eens in die tijd als het ware verplicht werden naar de 16-jarige cursus onder leiding van, jawel, de pastoor van de betreffende parochie, te gaan. Heel vaag herinner ik mij dat we werden verwacht in de Pastorie aan de Zaagemuldersweg alwaar de kleine bollige Pastoor Schoemaker ons dacht met strenge woorden te wijzen op de liefde tussen man en vrouw en de verplichting van de katholieke kerk om later, wanneer een gezin werd gesticht, ons te houden aan de verplichting om onthouding te vermijden. Ieder nieuw kind, zo was de gedachte, zou ook meer geld voor de kerkelijke kas opbrengen.
Toch was er rond die leeftijd wel de nodige roering in de klas. Vrouwelijke klasgenoten werden meer volwassen en kregen te maken met ongesteldheid. Een gegeven die rond die tijd normaal was maar niet door een ieder werd begrepen dan wel werd verafschuwd. Ik herinner mij heel goed dat onze leraar Frans heel kwaad werd dat een van de klasgenotes plotseling voor de eerste keer ongesteld werd.
Een natuurlijke gebeurtenis, maar voor die tijd voor velen onbegrijpelijk. De betreffende leraar constateerde dat het ongesteld worden sporen achterliet en gooide een volnatte spons richting de klasgenote met de opdracht het direct schoon te maken daar dergelijke uitingen niet in zijn klas hoorden.
Hard huilend verliet de klasgenote de klas om een half uur later terug te keren met haar woedende moeder, met het schort uit de bakkerij nog aan, om vervolgens de betreffende leraar Frans eens goed aan te pakken en hem te vertellen dat iets menselijks stond te gebeuren waarvoor hij respect diende te hebben. Ondertussen, en dat was voor velen van de jongens in de klas een grote shock, vergreep een van de ouderen van de school zich aan een klasgenote, met als gevolg dat zij op 15-jarige leeftijd zwanger werd. Verbanning uit het gezin tot gevolg en tevens een slechte herinnering om nooit te vergeten.
