tekst: Hans Knot foto: Eric Vilé (links) in gesprek met Leo van Zandvliet over shirtreclame [door: Koen Suyk / Anefo]
Het lijkt allemaal heel kort geleden maar in werkelijkheid gaan we 44 jaren terug in de tijd naar het jaar 1979. Je vraagt je, bij de voorbereidingen van een nostalgische column, af wat het jaar zoal voor je betekende destijds. Ik kan dat staven aan de aantekeningen en knipsels die ik in een dergelijk jaar destijds heb verzameld. Een kwestie van mijn archief in te duiken naar die ene map waarin vele documenten uit het jaar 1979 zijn opgeborgen.
Zo schreef ik op 13 februari dat de Tweede Kamer een motie van de PvdA, D66 en het CDA inzake het invoeren van shirtreclame in het betaald voetbal had aanvaard. In de motie werd onder meer vermeld dat in de toenmalige toekomst geen rijkssubsidie zou worden verleend voor de gezondmaking van het betaald voetbal, indien deze bedrijfstak besloot over te gaan tot de invoering van shirtreclame.
Maar niet alle volksvertegenwoordigers waren het hiermee eens want de fractie van de VVD en DS ’70 stemden tegen de motie. Desondanks stelde de toenmalige staatssecretaris van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk werk, Wallis de Vries, de motie te zullen invoeren. Wel zou hij nog contact opnemen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Stichting Nationale Sporttotalisator (SNS) om het genomen besluit breed mee te kunnen delen.
Beide instanties subsidieerden, evenals het ministerie van CRM, de bedrijfstak betaald voetbal. Het was trouwens vooral de fractie van de VVD die zich fel tegen de motie had verzet. Via woordvoerder Wim Keja kwam er een verklaring naar buiten waarin hij onder meer stelde: “Jarenlang is er naar gestreefd de inspraak van voetballers en trainers in het betaald voetbal te realiseren. Dat is gelukt. Maar de Tweede Kamer lapt die inspraak aan haar laars als zij een uitspraak over de invoering van shirtreclame doet. Dat is een vorm van bemoeizucht waar wij tegen zijn. Bovendien is de motie voorbarig, omdat het betaald voetbal nog geen besluit tot invoering van shirtreclame heeft genomen, maar eerst overleg met alle betrokkenen voert".
De VVD stond niet alleen want ook de fractie van DS'7O ondersteunde de motie niet. Deze partij had slechts een zetel in de Tweede Kamer, die bezet werd door Ruud Nijhof. Ook hij trad naar buiten en stelde tegen de pers: “Het getuigt van willekeur de invoering van shirtreclame in het betaald voetbal te verbieden. Andere vormen van commercie in andere takken van sport komen in deze motie niet ter sprake. Bovendien betekent het aanvaarden van de motie, dat de overheid haar financiële steun aan het betaald voetbal zal moeten verhogen. De mogelijkheid om extra inkomsten te vergaren om het betaald voetbal uit de financiële problemen te helpen, wordt door een uitspraak van de Tweede Kamer teniet gedaan".
Destijds was Mr. Eric Vilé voorzitter van het sectiebestuur betaald voetbal van de KNVB, en voor hem was de uitslag van de stemming een teleurstelling. Hij uitte dit door te stellen aan de geschreven pers: “We zullen wat de shirtreclame betreft voorlopig pas op de plaats maken. Het sectiebestuur is van plan op korte termijn een onderhoud aan te vragen met staatssecretaris Wallis de Vries over de thans ontstane situatie. Ook zullen we contact opnemen met het VNG en de SNS, de andere twee subsidiegevers, om hun standpunt met betrekking tot de invoering van shirtreclame te vernemen".
In afwachting van die gesprekken ging het sectiebestuur betaald voetbal een onderzoek instellen naar andere bronnen van sponsoring om extra inkomsten te kunnen vergaren. Vilé andermaal destijds: “Er dienen ook andere mogelijkheden te zijn om het bedrijfsleven voor het betaald voetbal te interesseren. Ik denk dan bijvoorbeeld aan een vorm van sponsoring, zoals die door de gebroeders Molenaar bij AZ'67 wordt toegepast. Beschouw het als een adoptie van een club door een bedrijf'. Het ging daarbij om het bedrijf Wastora uit Alkmaar, dat diverse vestigingen had in de witgoedbranche en veel geld investeerde in AZ ’67, waardoor mede een uniek kampioenschap kon worden beleefd in de kaasstad.
Uiteindelijk zou sponsoring in het betaald voetbal er ook komen, hoewel stapsgewijs. Van borden langs de lijn, via sponsoring van de wedstrijdbal, via shirt reclame, reclame via het stadioncircuit van speakers en vele andere manieren tot uiting van reclame. Begon het destijds met kleine bedragen inmiddels is het uitgegroeid tot een miljoenen business. Eigenlijk weten we niet anders meer dat het een onderdeel van het betaald voetbal is en de tijd dat eerst reclameborden dienden te worden verwijderd, alvorens een wedstrijd op de televisie zou worden uitgezonden, is al lang verleden tijd.
