tekst: Hans Knot
Hier in Groningen is, wanneer we een vroege reis dienen te maken per trein, het gemakkelijkst vanuit ons huis wandelend naar het Noorderstation te gaan. Wandeling van een 5 minuten en steevast op de parkeerplaats in de Spaanse Aakstraat staat dan een wagen van een bedrijf dat zich specialiseert op het gebied van leesportefeuilles. Ze zijn er dus nog zeker hoewel ik denk dat de hoogtijdagen in de jaren zestig van de vorige eeuw waren.
Vaak wordt gesteld dat de blaadjes, die in de kiosk te koop waren, vooral op de tafel in de herenkapsalon lagen. Helaas was dit niet het geval bij Kapper Knot, want vader verstopte het tijdschrift, dat wel in de leesportefeuille zat, zodat de heren geestelijken van de Sint Franciscuskerk met hun regelmatige bezoeken voor knippen en scheren er niet mee zouden worden geconfronteerd.
In de tweede helft van de jaren zestig en de begin jaren zeventig kwamen er steeds meer andere titels in bladenland waarbij veel meer te zien was dan in de Lach. Actiefoto’s waren namelijk niet van de partij in de Lach. In 1972 werd dan ook besloten de exploitatie stop te zetten. Het was een uitgave van de AKO, hetgeen stond voor Amsterdamse Kiosk Onderneming.
Op 16 juni 1967 was al een eerste verontrustend bericht te vinden in de dagbladpers want een groot deel van de ongeveer 150 toen in ons land bestaande uitgevers van leesportefeuilles, welke waren aangesloten bij de Nederlandse Organisatie van Leesportefeuille Uitgevers (NOLU) te Den Haag, had te kennen gegeven met ingang van daarop volgende week het Weekblad De Lach niet meer op te nemen in de portefeuilles.
Reden van dit besluit was het feit, dat een reportage over masochisme in het nummer van de week van 9 juni geïllustreerd was met foto's van nagenoeg ontklede dames. Volgens de toenmalige penningmeester van de NOLU, de heer C. Brand, rouleerden 20.000 tot 25.000 exemplaren van De Lach destijds wekelijks in de Nederlandse leesportefeuilles.
Eén van de uitgevers, die geweigerd hadden het voornoemde nummer van De Lach in de portefeuille op te nemen, was de Leeskring Het Noorden in Groningen, welke wekelijks ongeveer 600 nieuwe portefeuilles uitgaf. Het commentaar van de woordvoerder van De Leeskring Het Noorden in het Nieuwsblad van het Noorden destijds: “We hebben De Lach van deze week geweigerd omdat daar naaktfoto's in voorkomen. Dergelijke lectuur mogen we niet verspreiden. Het is niet alleen pikant, maar gewoon een beetje ordinair."
De heer Brand deelde desgevraagd mee, dat er onderhandelingen werden gevoerd tussen de NOLU en de uitgeefster van De Lach in Amsterdam om te komen tot een nevenuitgave van het betreffende nummer van blad met minder naakt. Volgens de heer Brand bestond er de kans, dat een maand later het veel minder pikante Lachertje het levenslicht zou zien en weer normaal in de leesportefeuilles zou worden opgenomen.
De preutsheid was niet in het gehele land gelijk want een commentaar van destijds van de zijde van de uitgever van De Lach was daarover wel duidelijk: “Wat in het Westen van het land een heel gewone zaak is, kan in het Zuiden of Noorden heel anders aankomen. Niet dat men daar achter is op een bepaald gebied, maar er heerst een andere sfeer. We brengen deze week een reportage over masochisme. Daar staan (in scène gezette) foto's bij, die in ons brave land niet zo aantikken". Het lot over de Lach was nog niet gevallen, dat zou nog vijf jaren duren.
https://www.kb.nl/themas/geschiedenis-en-cultuur/kunst-en-cultuur/de-lach-27-maart-1925
