tekst: Hans Knot foto boven: Martin van der Ven
In de nostalgische column van dit weekend ga ik terug naar 2001. Zowel in de negentiger jaren van de vorige eeuw, toen vooral in Engeland de zogenaamde RSL uitzendingen plaatsvonden, ofwel kortstondige, als in Nederland en België, waren dit vooral radioprogramma’s die één en hetzelfde station in herinnering brachten naar de eventuele luisteraars.
In 2001 was er echter een station dat slechts enkele dagen programma’s uitzond die vooral waren gericht op meer dan één station. Herinneringen ophalen aan de tijd dat radio nog echte radio was. Het gebeurde met ‘Muziek uit Zee’ vanaf een schip dat verankerd was voor de kust van IJmuiden en vooral in nationale wateren. Dit ter vermelding dat de herinneringen er vooral waren aan stations die vroeger in internationale wateren de radiogolven tot ons lieten komen. Ik was erbij in de zomer van 2001 en neem je mee terug aan het verslag dat ik destijds met anderen deelde.
Op zaterdag 11 en zondag 12 augustus 2001 was het dan weer zover en hadden de medewerkers van Radio Monique, een regionaal commercieel station in Noord-Holland, zijdelings bijgestaan door hun collega's van Radio 192, een regionaal commercieel station in Hilversum, het project "Muziek uit Zee" voor de vierde keer georganiseerd. Op zoek naar hun "roots" trok een groot aantal voormalige medewerkers van de zeezenders uit de jaren zestig, zeventig en tachtig erop uit om weer eens een keer radio te maken vanaf de woelige baren, hoewel deze keer wel legaal..
Op negen augustus was het onguur weer met hevige stormen aan de kust van IJmuiden. Toch werd er die dag — net als eerder in 1994, 1999 en 2000 — een tijdelijk zendschip voor de kust verankerd. Aanleiding was ditmaal de festiviteiten rond het 125-jarig bestaan van het Noordzeekanaal, dat IJmuiden met Amsterdam verbindt. Op de elfde en twaalfde augustus gingen de uitzendingen de lucht in op FM en AM, alsook via het Internet onder de naam "Muziek uit Zee". Daarnaast werden de programma's gerelayeerd op de middengolf door Radio 192. Elk half uur vertrok er een tender vanuit de haven om belangstellende luisteraars naar het schip te brengen.
Het werd een feestje voor oud-medewerkers bij de zeezenders. En ze hadden het de eerste dag het weer mee, dat prachtig was te noemen. Zelf voel ik de zon nog in mijn nek. Om 10.00 uur werd de bal afgetrapt door de helaas te vroeg overleden Eric Beekman (voormalig Radio Monique), die het vak niet verleerd bleek te zijn. En ook Marc Jacobs (voormalig Radio Mi Amigo en Radio Caroline) bleek binnen een paar minuten de "swing" nog steeds te hebben en eindelijk weer eens zelf te mogen schuiven. En dan klonk hij totaal anders dan destijds bij de regionale omroep RTV Noord.
Look Boden en Hans Knot (foto: Jana Knot-Dickscheit)
Er zaten behalve Marc Jacobs nog meer Groningers achter de microfoon. Krijn Torringa (voormalig Radio Veronica) bijvoorbeeld, die een zeer relaxed programma presenteerde vol met leuke anekdotes. Hij werd gevolgd door Will Luikinga (voormalig Radio Veronica en Radio Caroline), die zijn wortels ook in Groningen heeft liggen. Daarna was het leuk Hugo Meulenhoff (voormalig Radio Mi Amigo) weer te horen. Hem zag ik voor het laatst in 1978 en ik moet zeggen het was alsof het gisteren was. Na hem was de onvolprezen Look Boden (voormalig Radio Dolfijn en Radio 227) aan de beurt, die het naar mijn gevoel veel beter deed dan destijds in de jaren zestig op Radio Dolfijn en Radio 227. Ja en dan was ikzelf, andermaal Groninger, aan boord. Ik had 's avonds andere zaken te doen en kon er daarom niet bij blijven. Daarom had ik mijn eigen programma's vooraf opgenomen.
Eenmaal thuis wachtte er al een stapel e-mails op de computer en de telefoon rinkelde herhaaldelijk. Alle reacties deden me goed. De mooiste reactie kwam wel van Theo van Halsema uit Groningen. Hij zat de hele dag gekluisterd aan de radio. Door zijn radio op het balkon te zetten en te verbinden met een draad aan de waterleiding van de ontvangst tot acht uur in de avond mogelijk geweest en had hij steeds geluisterd. Na negen uur in de avond ging het team van "overnachters" door.
Johan Visser, René van Elst en Walter Zwart waren enkele van de achterblijvers, die in de avonduren vele herinneringen terugbrachten. Ook werd er voorgelezen uit het logboek, dat René van Elst ooit meenam van de Ross Revenge. Het schip, dat gebruikt werd, was andermaal de Willem Beukelszoon. Deze werd in 2001 voor de laatste keer ingezet, gezien het schip uit de vaart werd genomen. Ook een compliment is het waard voor de organisatie voor de uitstekende kwaliteit van het internetsignaal. Jammer valt het besluit van Radio 192 te noemen om na acht uur in de avond een eigen programma te gaan draaien. Want ook daar kwamen de nodige reacties op vanuit de provincie Utrecht en enkele mensen in Noord-Holland.
Opmerkelijk veel oud-medewerkers van zeezenders uit het verleden waren komen opdagen. Om te zien en gezien worden maar ook om lekker bij te praten. Er heerste een heerlijke ongedwongen sfeer waarbij het prettig bijpraten was. Even een opsomming van diegenen die de eerste dag langskwamen en echt iets met de zeezenders te maken hadden (sorry, als we je over het hoofd hebben gezien): Marc Jacobs, Will Luikinga, Look Boden, Krijn Torringa, Arie Swets, Ellie van Amstel, Peter Chicago, Erik Beekman, Walter Simons, de technicus van Capital Radio (even de naam kwijt), René van Elst, Jurg van Beem, Hugo Meulenhoff, Johan Visser, Kees Borrell, Edo Peters, Fred Bolland en Herbert Visser.
Tja aangenaam was het aanwezig zijn van Peter Chicago. Rob Olthof stond op een bepaald moment achter hem, zonder dat Peter hem eerder had gezien, en zei: "The man behind you put your transmitter off air," waarop Peter antwoordde: "Oh it can only be Rob." In 1985 moet het geweest zijn dat Rob aan boord van de Ross Revenge één van de zenderkasten opentrok om er even in te kijken, zonder dat hij doorhad dat bij ontsluiting de zender van Radio Caroline automatisch uit de ether ging.
Ook de pers was behoorlijk aanwezig om deze speciale, twee dagen durende, uitzendingen te verslaan. Een aantal journalisten van kranten was aanwezig, waaronder de Volkskrant en het NRC en een verslaggever van Radio 1 als wel een onbekende televisieploeg. De beelden zullen wel weer eens opduiken, denken we. Trouwens erg leuk dat de generator goed te horen was in de programma's.
Marc Jacobs (foto: Jana Knot-Dickscheit)
Een leuke samenloop van omstandigheden leverde een oude foto van Krijn Torringa. Die foto, genomen op de dag af 28 jaar geleden, lag in de studio aan boord. Torringa was destijds de officiële gast tijdens de opening van de nieuwe studio van de ziekenomroep Studio 73. Ik was daar destijds programmaleider en die dag, 11 augustus 1973, was tevens de dag dat Marc Jacobs daar zijn eerste radioprogramma deed. En juist die drie waren in 2001 voor het eerst weer op één en hetzelfde radiostation te beluisteren. Krijn stak de foto in zijn zak en na zijn programma liet hij iedereen, die hij sprak, de foto zien. Stardom of nostalgie? Ik denk het laatste.
Op de volgende dag zat het weer niet echt mee maar de tweede "Muziek uit Zee" dag was er beslist niet minder geslaagd om. In verband met de weersomstandigheden moest het tijdelijke zendschip de Willem Beukelszoon echter wel aan de kade blijven liggen. De zondagmorgen begon daarna met wat problemen met de generator, maar ook dat hoort bij de zeezendernostalgie. Tegen tien uur waren die problemen alweer opgelost en konden de uitzendingen worden vervolgd. Bert Bennett was helaas verhinderd door andere verplichtingen. Zijn programma werd overgenomen door Edo Peters (Radio 558 en Radio 819) samen met Ad Roland (bekend op Radio Mi Amigo als Ad Petersen). In dat programma zat onder andere een indrukwekkend verhaal van Wim de Valk (in gesprek met Walter Simons — beiden voormalig Radio Monique) over het naar beneden komen van de grote zendmast van de Ross Revenge. Vanaf vier uur was er wel een hele leuke combinatie: Marc van Amstel (voormalig Radio Noordzee) tezamen met oud Veronica medewerker Jurg van Beem. Belangstelling van de pers was er die zondag ook weer genoeg voor het "Muziek uit Zee" project. Vertegenwoordigers van diverse kranten waren aanwezig en RTL 5 heeft opnamen gemaakt voor het programma "5 in het land." De programmamakers waren die zondag: René van Elst, Johan Visser, Nico Stevens, Ted Bouwens, Edo Peters en Ad Roland en Marc van Amstel en Jurg van Beem. Walter Simons presenteerde het laatste uur van Muziek uit Zee. Als laatste plaat draaide hij "Peace" van Peter. En dan te bedenken dat dit al weer een herinnering is aan een prachtig weekend van ruim 18 jaar geleden.
