Wat kun je toch met je mobiele telefoon enorm veel regelen. Denk alleen maar eens aan het gegeven dat je alle betalingen kunt doen met het apparaat. Een halve eeuw geleden werd daar niet eens aan gedacht maar gingen we naar het postkantoor om betalingen te doen. Diende je bijvoorbeeld geld over te maken voor een verzekering, waarvoor je een rekening in huis had gekregen, dan ging je naar een van de vele postkantoren die je stad rijk was.
Je meldde je bij het loket en vroeg een overschrijvingskaart dan wel trok er een uit de aanwezige houder aan de wand. Je vulde de gewenste gegevens in en de beambte aan de andere kant van het loket controleerde de gegevens, zorgde voor een handtekening en goedkeuringsstempel en wel nadat het te ontvangen bedrag was geïncasseerd. Daarna werd het korte strookje van de overschrijvingskaart afgescheurd en als bewijs van betaling aan de klant meegegeven voor zijn of haar boekhouding.
In de eerste week van januari 1974 kwam een verrassend bericht waarbij velen niet begrepen wat er te gebeuren stond. De PTT, destijds verantwoordelijk voor een groot deel van het betalingsverkeer, had namelijk besloten in de loop van dat jaar een begin te maken met de automatisering van het spaar- en betalingsverkeer van de postgiro.
Als wijze van proef, zo maakte men bekend, zouden er op 20 postkantoren zogenaamde loketterminals worden geplaatst. Deze werden allemaal via een telefoonverbinding aangesloten op een centrale computer. Deze terminals werden destijds geleverd door Philips en kostten liefst f 30.000,-- per stuk. Het doel van de leiding van de Postgiro was de spaarder als ook de girorekeninghouder dichter bij het loket te brengen. Maar ook had de invoering van de apparatuur een groot voordeel daar een deel van de administratieve taken kwam te vervallen, omdat de apparaten onder meer de renteberekening als ook de bijschrijvingen op de rekeningen overnamen, als ook de saldocontrole.
Tevens werd bekend gemaakt dat voor de verdere modernisering van de gelddiensten van de PTT de directie had besloten samen met Philips de mogelijkheden te onderzoeken van een geïntegreerd computersysteem, dat diende te beantwoorden aan de specifieke eisen van het toenmalige geldverkeer. Bovendien werd het duidelijk dat de klant van de postgiro geen enkele cent hoefde te betalen voor de gebruikte apparatuur.
We zijn bijna een halve eeuw verder. In een stad als Groningen, met rond de 238.000 inwoners is er slechts een groot kantoor van de ING, de bank die veel van de diensten van de toenmalige giro overnam. Veel mensen doen hun zaken per mobiele telefoon. Zij die geen moderne telefoon ter beschikking hebben doen de overschrijvingen nog schriftelijk. Miljarden winsten bij deze bank en een minimale rente en vergeet niet dat maandelijks een bedrag wordt ingenomen van je tegoed wegens al dan niet verzorgde activiteiten door de ING.
10 november 2022 - Reactie van Marcel Kort:
Enige tijd geleden las ik een bericht van Hans Knot over modernisering van de Post, cheque en girodienst. Opeens moest ik terugdenken aan mijn tijd op het Postagentschap aan de Van Aalstlaan in Zoetermeer. Voordat ik daar op het agentschap mocht werken moest ik eerst enige tijd op het hoofdpostkantoor ingewerkt worden.
Voor veel mensen is het moeilijk voor te stellen maar vroeger zat je bij een bank of bij de giro. Geld overmaken van een bank naar een girorekening ging met een overschrijvingskaart uit een boekje en duurde een paar dagen. Je moest immers de overschrijvingskaart per post versturen naar het giro- of bankkantoor en dat duurde even. Wanneer je een regelmatig inkomen op je bank- of girorekening kreeg dan kon je betaalkaarten (cheques) aanvragen en als je positief stond (dus geen tekort aan saldo had) kreeg je nieuwe betaalkaarten als je de laatste gebruikt had. De meeste mensen kregen 5 betaalkaarten die je voor een maximumbedrag van Fl. 200,- kon uitschrijven. In een winkel kon je kiezen of je contant of met betaalkaart wilde betalen. Je kon je betaalkaarten ook direct op een postkantoor/ -agentschap verzilveren. Met 5 girobetaalkaarten kon je maximaal Fl. 1000,- opnemen (5 kaarten a Fl. 200,-) ongeacht of je voldoende saldo had op je rekening. Je kwam dan "rood te staan" en betaalde daarover flink rente aan de bank. Als je dan één dag positief stond kreeg je weer nieuwe betaalkaarten.
Toen ik werkte op de Van Aalstlaan kwamen er regelmatig mensen hun nieuwe betaalkaarten ophalen. De betaalkaarten werden direct verzilverd en het geld werd gebruikt om acceptgiro's te betalen, Keurkoop, Wehkamp, Skala... het zijn zomaar namen die ik heel vaak voorbij zag komen. Aan de balie zag ik de mensen de acceptgiro's uitzoeken welke nu echt betaald moesten worden. Over elke acceptgiro was "stortingsrecht verschuldigd" dus het dure "kopen op afbetaling" werd per keer duurder. De acceptgiro's welke niet meer betaald konden worden werden weer weggestopt. Het beetje cashgeld wat over bleef werd gebruikt voor boodschappen of shag.
