tekst: Hans Knot foto: Zuiderdiep - door: Jana Knot-Dickscheit
Het gebeurt met regelmaat, de boel is weer eens op de schop en anno 2019 wordt er op vele plekken tegelijk gewerkt aan vervanging van kabels in de binnenstad van Groningen, waarbij ik me soms afvraag of er dan helemaal geen overleg tussen de verschillende bedrijven is geweest. Bijvoorbeeld op het kruispunt Nieuwe Kijk in ’t Jatstraat en de Grote Rozenstraat heeft de boel, gedurende een korte periode, al drie keer opengelegen.
Openliggende voetpaden en wegen zijn natuurlijk van alle tijd. Met genoegen rij ik vaak door de stad met in gedachten over hoe de situatie ter plekke in het verleden was. Ik denk dat vele, de meer oudere, Stadjers dit gevoel ook wel hebben. Ik neem je derhalve mee terug naar het jaar 1971 toen er binnen de stad Groningen een andere belangrijke straat deels overhoop lag, wat zeker ook het geval zou zijn met straten in welke andere grote stad in ons land dan ook.
Zuiderdiep - foto: Jana Knot
Zoals gebruikelijk was de middenstand, op het Zuiderdiep waar ik op doel, totaal ontevreden over de duur van de reconstructiewerkzaamheden en de terugloop in aanloop naar de winkels. Zo was er de Technische Onderneming van der Velde waar men zeer ontstemd was in de voortgang. Binnen dit bedrijf werden vooral televisies gerepareerd maar zowel het brengen van defecte als het terughalen van de gerepareerde toestellen leverde veel problemen op.
Vaak werd er door de automobilisten, die hun televisie wensten te brengen en te halen en voorheen terecht konden bij de voordeur van de onderneming, de auto zo dicht mogelijk bij het bedrijf geplaatst. Wat bleek, de politie stond voortdurend op de loer om zoveel mogelijk geld binnen te halen van wetsovertreders dan wel foutparkeerders. De gele bon, wel overbekend uit die tijd, paste kleurrijk onder de ruitenwissers. Gevolg ontevreden automobilisten en een enorme terugloop in klandizie voor de detaillisten.
Vanaf de Zuiderkuipen tot aan de toenmalige brandweerkazerne, waar nu de bioscoop Pathé is gevestigd, lag de boel open en ook voetgangers konden de winkels nog nauwelijks bereiken, daar het merendeel van de stoepen maar ook de keienbestrating was opgebroken. Aan dat deel was ook destijds het Naaimachinehuis Bousema gevestigd, waarvan de eigenaar destijds aan een journalist van het Nieuwsblad van het Noorden stelde dat de loop op zijn winkel was teruggelopen. “Ondernemingen als de mijne dienen het vooral te hebben van het etalagekijken. Natuurlijk hebben wij last van de werkzaamheden, dat kunt U toch wel nagaan. Vooral de ouderen besluiten direct de andere kant van het Zuiderdiep op te lopen om iets van hun gading te vinden.”
Zuiderkuipen
Zoals ook heden ten dage waren er destijds in het begin van de jaren zeventig een behoorlijk aantal zaken waar men handelde in antiek. Die winkels waren vooral aan de zuidkant van het Zuiderdiep gesitueerd. De eigenaren zagen de bezoekers van de stad vooral aan de overkant van de straat de etalages bekijken hetgeen een terugloop in omzet betekende. Een van de eigenaren stelde destijds dat het voor de ouderen heel moeilijk was om zijn kant van de weg te bewandelen en bovendien dat het een probleem was een degelijke loopplank aan te brengen omdat er steeds maar weer de weg was opgebroken.
De krant meldde destijds dat er slechts één onderneming dé oplossing had gevonden en wel de op nummer 148 destijds gevestigde Houtcentrale. Hout genoeg dus een Koninklijke Houtentree werd er door de medewerkers voor de deur geïnstalleerd. De Dienst Openbare Werken van de Gemeente Groningen, meldde destijds via een woordvoerder, dat het nog ettelijke weken zou duren voordat zowel aan de noord- als zuidzijde van dat deel van het Gedempte Zuiderdiep, de leidingen zouden zijn vervangen. Ik denk dat daarna nog vele maanden in beslag zouden worden genomen daar slechts 1/3 van het Gedempte Zuiderdiep zodanig was verbeterd dat men tot voortgang kon overgaan.
We zijn inmiddels bijna vijf decennia verder in de geschiedenis van het Zuiderdiep en op zonnige dagen komen er steeds meer terrassen aan de noordzijde waar tegenover de plek waar eens de kazerne van de Gemeentelijke Brandweer stond, de uitspanning ‘De oude Brandweer’ is gevestigd. Verder zijn er secundaire wegen voor het algemene autoverkeer en mogen in principe alleen taxi’s, bussen en noodvervoer gebruik maken van de middenweg.
