tekst: Hans Knot
In de nostalgische column neem ik je mee naar de winter van 1980 want op zaterdag 1 maart vond destijds de opening plaats in Spanje van een commercieel radioprogramma dat gericht was op de Vlaamse en Nederlandse toeristen. In de winter ging het daarbij vooral om de overwinteraars uit onze landen van ontspanning en informatie te voorzien. Dat gebeurde onder de naam ‘Radio Club Holandes’. Dagelijks 60 minuten lang met muziek van Nederlandse artiesten en onder meer regionaal nieuws uit Spanje voorgelezen in het Spaans.
De realisatie voor dit programma was afkomstig van de uit Tilburg afkomstige journalist Pierre Claessens. Het idee werd hem echter gegeven door de in 1979 overleden Mgr. Dellepoort, destijds verantwoordelijk persoon van het toeristenpastoraat dat zich bezig hield met de geestelijke welstand van de Nederlandse en Vlaamse overwinteraars. De medewerkers aan het toeristenpastoraat werden in Zuid-Spanje bijna dagelijks geconfronteerd met overwinteraars die in de put raakten door de eenzaamheid.
Lekkere warme temperatuur, redelijke prijzen en vitaminen opdoen door de zonneschijn, het leek voor velen de ultieme reden om een paar maanden lang naar Zuid Spanje te gaan. Maar aan de eventuele eenzaamheid had men vooraf niet gedacht. De meeste overwinteraars spraken echter geen woord Spaans en waren dus niet in de gelegenheid met de lokale bevolking te communiceren, die onze taal ook niet meester waren. Bovendien was het onmogelijk voor de vooral oudere landgenoten de lokale kranten te lezen. Natuurlijk kwam er af en toe een Nederlandse krant, vooral de Telegraaf, in de winkel te liggen. Maar om die met regelmaat te kopen ging ook in de prijzen lopen. En dus bleef men in eerste instantie verstoken van het wereld en Nederlandse nieuws, iets waar juist grote behoefte aan was.
In eerste instantie had Mgr. Dellepoort aan Pierre Claessens gevraagd of hij geen Nederlandstalige krant in Spanje op de markt kon brengen. Claessens zag echter meer in een Nederlandstalig radioprogramma, ondanks het gegeven dat de Wereldomroep ook al een Nederlandstalig programma uitzond, dat via steunzenders in grote delen van de wereld destijds was te ontvangen. Achteraf bleek dat met de start van het programma Club Holandes er enige vorm van ontevredenheid naar voren was gekomen binnen de Wereldomroep omdat men niet vooraf gehoord was omtrent de plannen van dit programma.
Claessens verdedigde zich door te stellen dat hij van mening was dat er wel geen belangstelling zou zijn geweest in Hilversum gezien het gegeven dat het nieuwe programma op commerciële basis werd gerund. Maar hij vond tevens dat het nieuwe programma geen invloed zou krijgen op die van de Wereldomroep daar hij vooral zich richtte op lokaal nieuws in de Nederlandse taal. Ook informeerde men de overwinteraars over allerlei contactmogelijkheden die er in de regio waren.
Radio Club Holandes ging dus op 1 maart 1980 van start en werd in eerste instantie uitgezonden via het Zuid Spaande regionale station in Marbella, terwijl een maand later het programma ook via een radiostation aan de Costa Brava was te beluisteren en wel in Gerona. Alicante aan de Costa Blanca en een station op Palma de Mallorca volgden snel daarna. Met dit laatste station konden de overwinteraars op de eilanden Mallorca, Ibiza en Menorca worden bereikt.
Dankzij de samenwerking tussen Club Holandes en voornoemde stations werd het mogelijk de gehele kust te bedekken via het gebruik van FM zenders. Claessens had het zo geregeld dat het programma op al deze stations iedere ochtend op dezelfde tijd werd uitgezonden en wel tussen 10 en 11 uur. Volgens hem was dit de meest gunstige tijd, waren de potentiële luisteraars al wakker en zaten ze te genieten van de koffie. De nachtbrakers waren er net en de vroege opstaanders waren volgens hem terug van hun ochtendwandeling.
Helemaal nieuw was het idee Claessens niet. Reeds in 1968 kwam men bij Radio Veronica op het idee om speciale uitzendingen te maken voor de toeristen op Palma de Mallorca, waarvoor vooral Robbie Dale werd ingezet voor de presentatie. In het begin van 1975 probeerde Sylvian Tack, eigenaar van Radio Mi Amigo, met behulp van Veronica’s Lex Harding, precies hetzelfde, namelijk het laten maken van commerciële radioprogramma's voor de Nederlandse toeristen aan de Costa Brava.
Een deel van het programma werd volgens Claesens in Nederland samengesteld, in de eigen studio van de toenmalige TROS-medewerker Ad Roland in Culemborg. De Spanjaarden wilden de banden uiterlijk drie weken voor uitzending in huis hebben. De actuele zaken werden trouwens via de telefoon doorgebeld. Presentatrice van het programma werd Els van Gorp, die haar roots bij een ziekenomroep had liggen en later nog tal van radioprogramma’s zou presenteren, onder meer voor de regionale omroep in Brabant.
Anno 2022 is er een soortgelijk initiatief. Costa Blanca Radio is in vrijwel de hele Costa Blanca te ontvangen. Alleen de bergen kunnen de ontvangst soms wat hinderen. Costa Blanca Radio is een van oorsprong Nederlandstalig radiostation. Men heeft echter als doel om alle inwoners van de Costa Blanca een prettig muziekprogramma te bieden.
Costa Blanca Radio is te ontvangen van Alicante tot Gandía. Van de Marina Baja (Benidorm) tot de Marina Alta (Dénia). Men is in de Marina Alta te ontvangen op 97.6 FM. In de Marina Baja kan dat via 101.5 FM. Initiatiefnemers van Costa Blanca Radio zijn Erik de Zwart en Rick van Velthuysen, grote namen in de Nederlandse radiowereld.
Rick van Velthuysen is verantwoordelijk voor de muziekkeuze. Hij richt zich op de doelgroep van 9 tot 90 jaar. Zijn muziekkeuze slaat aan. Niet alleen de Nederlandstaligen stemmen op Costa Blanca Radio af, maar ook Spanjaarden, Duitsers en Engelsen in de regio. dat valt af te leiden uit de vele berichten die men ontvangt. Dat er veel lekker in het gehoor liggende platen worden gedraaid, die af en toe totaal in de vergetelheid zijn geraakt, doet veel mensen goed en laat hen regelmatig terugdenken aan ‘vroeger’.