Wie kent ze nog? Frank Zappa en The Mothers of Invention. Een Amerikaanse rockband die tussen 1965 en 1975 bepaalde successen behaalde bij een beperkt publiek. Ik haal hem zo weer in beeld tijdens een televisieoptreden waarbij een stofzuigerslang als instrument werd gebruikt. Nooit muziek van gekocht trouwens. Rond de Olympische Spelen in oktober 1968 waren The Mothers of Invention op tournee door Europa en deden ook Nederland aan voor een tweetal optredens.
Namens het comité Edison 1968 was er besloten Frank Zappa, als leider van de groep, een Edison uit te reiken voor zijn toen redelijk recente LP-werk. Slechts enkele minuten nadat het Edison beeldje hem namens de Nederlandse grammofoonplatenindustrie was uitgereikt, gaf hij het beeldje echter weer terug. Tijdens de uitreiking stond namelijk de muziek van de grammofoonplaat op, waarvoor The Mothers of Invention deze onderscheiding hadden gekregen: ‘We're only in it for the money’.
Edisons [Nijs, Jac. de / Anefo - [1] Dutch National Archives, The Hague, Fotocollectie Algemeen Nederlands Persbureau (ANeFo), 1945-1989, Nummer toegang 2.24.01.03- Bestanddeelnummer 912-9832, CC BY-SA 3.0 nl, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=31771431]
Frank Zappa constateerde, dat het hier ging om een gecensureerde versie van de oorspronkelijke plaat en gaf de Edison terug. De plaat werd destijds uitgebracht in twee versies, zo bleek later. In de oorspronkelijke versie werd een viertal coupures aangebracht door de grammofoonplatenmaatschappij. Pas nadat in de Verenigde Staten een 40.000 exemplaren in omloop waren gebracht, bemerkten Frank Zappa en de zijnen de vervalsing. Na een protest werd na lang heen en weer gepraat tenslotte toch de oorspronkelijke opname uitgebracht. Het bleek echter dat de grammofoonplatenmaatschappij de gecensureerde versie wel in het buitenland uitgebracht had. Frank Zappa vond het tegen zijn principes om een prijs voor een grammofoonplaat te accepteren, die hij niet in die vorm gewenst had.
In Nederland is de door Zappa geconstateerde fout niet gemaakt. De plaat in kwestie was namelijk geperst in Duitsland; daar was men dus verantwoordelijk. Het hoort zo bij de relletjes die er in de afgelopen decennia rond de uitreiking van diverse Edisons hebben plaatsgevonden.
